Jan Koopmans

Het eerste illegale drukwerk (november 1940) tijdens de bezetting heette Bijna te laat. Ds. Jan Koopmans riep de ambtenaar op de ariërverklaring niet te tekenen en voorspelde het lot der joden.

kan een held jan koopmans heten
calvinist zijn dominee nog wel?
kan een held onbekend zijn zelfs vergeten
moet een held niet flirten met de hel?
kan een held sandalen dragen
christelijk kamperen in bos en veld?
kon ik het nog maar aan mijn vader vragen
wat maakt een mens een held?

wat zegt de jeugd een ariërverklaring
dat eufemistisch racistische jargon?
geldt voor een verzetsdaad geen verjaring
is het lot der joden geen gepasseerd station?
in een nacht door de heilige geest gedreven
heeft jan zijn noodkreet op papier gezet
de consequentie van geloof beschreven
hartstochtelijke oproep tot verzet

bijna te laat
ze gaan eruit
bijna
bijna te laat
ze gaan er aan

vanuit een kamer aan de stadhouderskade
waar hij maart ‘45 schuilen kon
sloeg jan in het plantsoen een represaille gade
twee dozijn bijeen geraapten een vuurpeloton
om een knaap van vijftien jaar te sparen
richtte een duits soldaat zijn geweer omhoog
wie kan de voorzienigheid verklaren
de kogel trof jan in zijn rechteroog

bijna te laat
ze gaan eruit
bijna
bijna te laat
ze gaan er aan

waar kan ik nog in geloven
wil ik volharden in mijn ideaal?
gaat de rede mijn verstand te boven
voorkomt de tomtom dat ik dwaal?
voor wie wil ik mijn leven wagen?
voor wat zet ik alles op het spel?
kon ik het nog maar aan mijn vader vragen
wat maakt een mens een held?

bijna te laat

grote trom freek de jonge
harmonium, gitaar, autoharp, mellotron, basgitaar reyer zwart
drums, percussie jeroen kleijn
gitaar bertolf lentink
zang vincent de lange

Jan Koopmans. Tekening Jeroen Henneman.