Foto’s

Inhoud
Deel 1 – Terwolde
Deel 2 – Doetinchem
Deel 3 – Groningen
Deel 4 – Westernieland
Deel 5 – Workum

Deel 1 – Terwolde 1900-1931

In ‘Kom Verder’ volgen we de levensloop van ‘hij’ van 15 jaar voor zijn geboorte in januari 1915 tot juli 1951. In deel 1 Terwolde zijn we getuige van de roeping van zijn vader in zomer van 1915 op Duiveland en diens ontwikkeling tot bijbelcolporteur en, later, evangelist. Na Boskoop kiest hij voor Terwolde. Zijn zoon, onze ‘hij’, die door zijn vader tot predikant bestemd is, komt in de problemen op het Deventer gymnasium.

hij wil de overkant bereiken 
gaat aan de zijkant van de IJssel staan
de twijfel in de beide ogen kijken
oeverloos lijkt zijn bestaan

a. De Roeping

Manny en André in Terwolde bij moeder De Jonge. Waarschijnlijk bij haar zestigste verjaardag.

b. De Spoorbrug

c. De Maalstand

Deel 2 – Doetinchem 1933-1935

Hij komt terecht in Doetinchem op internaat Ruimzicht dat plaats biedt aan kansarme jongens, meisjes leerden nog niet in die tijd, die predikant willen worden. Hij krijgt Hebreeuws van zijn leraar oude talen, die ook schaakproblemen componeert. Als hij door vriendschap met Wodan dreigt te ontsporen moest organist Zwart hem weer op de smalle weg zien te krijgen.

zijn ideaal verstomt in honderd jongensdromen 
door het gebladerte wringt zich een zonnestraal
veelzeggend is het ruisen van de bomen
en nergens wordt gezwegen als in de conversatiezaal

a. Het Internaat

Jongensinternaat Ruimzicht te Doetinchem.

Leeszaal Jongensinternaat Ruimzicht.

b. De Terrot

c. Het Schandaal

Deel 3 – Groningen 1935-1942

Na een valse start veroorzaakt door de opwinding rond de schaakmatch tussen Max Euwe en Aljechin met als inzet de wereldtitel schaak, gaat hij geënthousiasmeerd door professor Van der Leeuw gaat hij studeren. De komst van Karl Barth lijkt zijn ambitie een nieuwe impuls. te geven, maar daar komt een tennisfeestje tussen.

goed bedoeld verstrikt in metaforen
stamelt hij amen halfweegs het gebed
koning dame loper paard en toren
collaboreren zijn verzet

1938 – Avondmaaltijd op sociëteit Mutua Fides

1939 – Manny en André in Groningen

13 december 1940 – Verloving Manny en André

Manny en André in Diever 1940

Zomer 1941 – Ansichtkaart van André aan Mej. H.M.Furda uit C.J.O. Kamp in Diever

Juli 1940 – Ansichtkaart jongens vakantiekamp Diever,

Vakantiekamp Diever.

André, Diever

Juli 1941 – Repeteren voor de Bonte Avond. Geknield voor v.l.n.r. Janny, middelste zuster van mijn vader, Lenie, vriendin van Henk Altena en Manny

Manny en André in Terwolde

Mijn moeder en vader gelukzalig verliefd

Vignet voor in de colbertjes van de confectiefabriek Reefort. Samenstelling van Re-neman en Furd-a

a. De Wereldtitel

b. Het Heilige

c. De Kikkerproef

Deel 4 – Westernieland 1942-1946

Hij moet onmiddellijk door de knieën om zijn nieuwe gemeenteleden zijn zonde te belijden. En worstelt zich in grote gewetensstrijd door de bezettingsjaren die extra verwarrend zijn door de keuze van zijn zwagers. Hij is getrouwd met de dochter van een confectionair en ze krijgen twee jongens. Tijdens de herbegrafenis van van een jonge dorpsgenoot doorleeft hij nog eens de voorbije jaren.

geboren tussen wolken wad en koren
waar zonder klokgelui mijn leventje begon
het ding hing niet langer in de toren
maar bulderde versmolten tot kanon

Freetje en zijn zusje Martha bij opa en oma Furda in de tuin van het huis aan de Westerse Drift te Haren (plm 1950).

1 maart 1946, de herbegrafenis van verzetsstrijder Dirk Eliza Wierenga te Westernieland.

Vergunning voor Andries de Jonge om de maand augustus 1943 in Gelderland en Oevrijssel te mogen komen. Waarschijnlijk had dat de maken met de huwelijksinzegening van de zwager en schoonzuster van zijn broer Huub in Borne.

Met mijn broer Willem Govert in de pastorie van Westernieland tegen het einde van de Bezetting.

Dagboeknotities van Janny Furda, zuster van mijn moeder en bevoegd verloskundige kort na mijn geboorte 30 augustus 1944.

Nederlands Hervormde Kerk en pastorie De Weem te Westernieland.

Dagboeknotities van Janny Furda, zuster van mijn moeder en bevoegd verloskundige kort na de geboorte van Willem Govert 10 februari 1943.

Andries de Jonge in een act met achterstevoren aangetrokken jas tijdens een NCSV-kamp. Waar en wanneer die kampen gehouden zijn weet ik niet precies. Tussen 1939 en 1941 in Diepenveen en/of Nunspeet.

V.l.n.r. Andries de Jonge, Henk Altena en Jan van Deemter.

Trouwfoto van mijn ouders 24 juli 1943.

Adries de Jonge met zijn eerstgeborene Willem Govert eind 1943.

V.l.n.r. Freddie, tante Janny en meisje naam onbekend, grootmoeder Furda, Willem Govert en Freetje bij zijn moeder op schoot. Voorjaar 1945.

Manny, Willem Govert en Freetje. Voorjaar 1945.

Willem Govert en Freetje. Voorjaar 1945.

Grietje de Jonge – van der Veer en haar broer Lous. Eind jaren '50.

Verloving (?) Groningen 13 december 1940. Staande uiterst links Wim Schouten met naast hem zijn verloofde Jo Minnema een nicht van mijn moeder. Zittend Manny en André.

Verloving(?) 13 december 1940. Staande uiterst links Korrie de Jonge, oudste zuster van mijn vader, nn, Manny, André, Coco Minnema nicht van mijn moeder, Henk Altena. Zittend midden oma en opa Furda.

Hoofdartikel, geschreven door mijn vader, van een in elkaar geplakte krant tgv het veertig jarig huwelijk van Willem Govert de Jonge en Grietje van der Veer.

Promotiediner Jan van Deemter, zittend midden. Zittend tweede van links Henk Altena met links achter hem zijn vrouw Lenie. Rechts zittend naast mijn moeder Gerard Ubbink. Staand tweede van rechts de middelste zuster van mijn vader, Janny.

Bakkerij van de weduwe Huizinga in Saaksumhuizen.

Oudste zuster van mijn moeder, Janny, met Freetje, Freddie en Willem Govert. Voorjaar 1945.

Vader en moeder kort na de geboorte van Willem Govert februari 1943.

a. De Weem

b. De Kerkklok

c. De Herbegrafenis

Deel 5 – Workum 1946-1951

Hij krijgt tot taak de voltooiing van de restauratie van de Grote of St. Gertrudiskerk te begeleiden. Het Friese stadje met zijn overzichtelijke rang- en standorde maakt het leven in de riante pastorie tegenover het park aangenaam, maar dan slaat het noodlot toe. Een confrontatie met zijn vader brengt niet de gewenste catharsis. Als de kerk is ingewijd vertrekt hij met zijn gezin naar Zaandam.

een koe kun je niet leren
dat hooi hetzelfde is als gras
verwacht niet van restaureren
dat alles wordt zoals het was

Greetje in doopjurk bij zus Martha op schoot on de pastorie aan de Aldewei. Door het raam zichtbaar het bruggetje en het park in aanbouw.

Mei 1951 – Doop Greetje. Vader, moeder en dochters.

Bewaarschool Workum.

22 februari 1951 – Brief van André aan zijn ouders met de mededeling dat hij na ampele overwegingen besloten heeft naar Zaandam te vertrekken.

1950 – Kring Workum. Staand uiterst links Ds. De Jonge, daarnaast zijn collega Henk Altena (Hindeloopen), Ton Schneider (Molkwerum), nn, Piet de Bruijn (Workum), nn, nn. Zittend v.l.ln.r. nn, Agaath de Bruijn, Lenie Altena, Manny de Jonge, nn, nn.

16 maart 1949 – Geboortekaartje Martha.

Voorjaar 1948 – Willem Govert en Freetje in de tuin van de Noorder Pastorie in Workum. Op de plek waar die schuur stond, heb ik mijn eerste eigen circusopvoering gegeven.

Luchtfoto pastorie (links) en burgemeesterswoning. Mijn broer en ik zijn boven midden zichtbaar op dat kale veldje vlak achter het struikgewas.

1947 – Freetje drie jaar, nog zonder bril.

1947 – Fragment uit notulen van een kerkeraadsvergadering waarin gerept wordt over de doorbraak naar de PvdA.

1948 – Gezin De Jonge

1951 – Greetje in reiswieg

André in het doel van de import, zij die geen Fries spraken, tegen een selectie van v.v. Workum, enkele ogenblikken voor hij een strafschop gaat stoppen.