Kortgehouden

1.1 Het Woord

Column over het woord, het bestaan, God, de mens, de waarheid en de leugen.

 

1.2 – Zuurstof

De Jonge over kinderboeken, waarna hij kleuters een zwaar verhaal voorleest over het laatste bos op de wereld. De volgende keer willen de kinderen een verhaal over massavernietingswapens.

1.3  Moest naar Amerika

Conference waarin De Jonge vertelt over winderigheid tijdens zijn vliegreis naar Amerika en de controle op de luchthaven waarbij hij per ongeluk zijn darmen leegt.

1.4 Aanslag

Sketch waarin een bargesprek tussen Erik van Muiswinkel en Diederik van Vleuten over de schuld van onschuldige slachtoffers bij een terroristische aanslag. De Jonge is de zwijgende barman.

1.5 Toon Hermans

Sketch waarin man (De Jonge) met de helpdesk belt over computerstoring en alles wat hij zegt moet spellen.

1.6 – Harry Mulisch

Interview van De Jonge met Harry Mulisch over Concenrtratie in de Kunst. Diens concentratie tijdens zijn werk, wat concentratie betekent en wat er moet wijken voor het uitvoeren van de kunst.

1.7 Ramses

De Jonge vertelt over een nooit gestuurde brief aan Ramses Shaffy en het ontstaan van het lied: ‘Wij zullen doorgaan’.

1.8 Trainer/Kleedkamer

Sketch waarin Ruud Gullit boos de kleedkamer ingaat en zijn voetbalploeg vermanend toespreekt. Het blijkt dat in de kleedkamer een sollicitatiecommissie (De Jonge, Van Muiswinkel en Jack van Gelder) zit, die hem toch niet zo geweldig vindt. De volgende kandidaat is Sjaak Swart.

2.1 – Abe Lenstra

De Jonge vertelt in het Fries een anekdote over voetballer Abe Lenstra die de jonge De Jonge wilde zien voetballen. Archiefmateriaal (zw/w): diverse van voetballende Abe Lenstra.

2.2 Terminaal

Sketch waarin Erik van Muiswinkel en Diederik van Vleuten bij het sterfbed van De Jonge staan en bakkeleien over de begrippen verdriet en troost.

2.3 Peter R. De Vries

Sketch waarin De Jonge een telefoongesprek voert met verslaggever Peter R. de Vries die hem niet laat uitspreken en ruzie zoekt.

2.4 – Poserende schutter

De Jonge laat dubbelzinnige tekeningen zien en legt een parallel met de berichtgeving van CNN.

2.5   Arveladze

Interview van De Jonge met voetballer Shota Arveladze over concentratie in de sport.

2.6 Statistieken

Nieuwslezer Jeroen Pauw presenteert het aantal vluchtelingen per land alsof het een wedstrijd is. Afrika is winnaar.

2.7 – Natuur-rampoperator

Touroperator (De Jonge) prijst rampreizen aan, o.a. naar Israël, Bagdad en Zuidoost-Azië (rampgebied tsunami).

2.8 Plastisch chirurg

Sketch waarin De Jonge plastische chirurgie heeft ondergaan en langzaam het verband van zijn hoofd haalt. In een voice-over vertelt De Jonge over zijn redenen om de metamorfose te ondergaan. (Met Theo Maassen)

 

Uitzending 3 – 11/11/2005

3.1 – Stedelijk Museum

Sketch waarin De Jonge in een museum voor moderne kunst een telefoongesprek voert met minister Alexander Pechtold over diverse maatschappelijke kwesties en daarop wordt aangesproken door een museumsuppoost.

3.2 – Sierra Leone

Sketch waarin voetbalscout (Erik van Muiswinkel) vertelt over een eenbenig voetbaltalentje in Sierra Leone.

3.3 – Vrijwilligerswerk

Column over vrijwilligers in de theaterwereld. Diverse vrijwilligers komen in beeld.

3.4 –  Geert Mak

Interview van De Jonge met auteur Geert Mak over Concentratie in de geschiedenis, de overvloed aan impulsen in de tegenwoordige tijd en het fenomeen verstrooide professor.

3.5 – Helden

Clip (zw/w) waarin De Jonge een door hem gezongen maatschappelijk betrokken lied illustreert met tekstborden. Cover Bob Dylan.

3.6 –  PC Tractoren

Sketch waarin twee grote dure auto’s in de P.C. Hooftstraat in Amsterdam (stemmen: Erik van Muiswinkel en Diederik van Vleuten) met elkaar praten over diverse maatschappelijke kwesties.

3.7 – Standbeeld

Conference waarin De Jonge vertelt over het doodgaan van bekende Nederlanders en de standbeelden van André Hazes, Herman Brood en Pim Fortuyn.

3.8 – Respect

Sketch waarin De Jonge op straat wordt aangereden door een islamitisch jongetje op een skelter en hem vervolgens de les leest over de begrippen respect en liefde.


Uitzending 4 – 18/11/2005

4.1 – Balkenende

Conference waarin De Jonge vertelt over zijn schooltijd samen met Jan Peter Balkenende en Balkenende’s carrière.

4.2 – Vorm

De Jonge filosofeert op de golfbaan over zijn bewuste, onbewuste en ego, en over ‘in vorm zijn’ in de sport.

4.3 – Bejaardenseks

Sketch waarin een oude man (De Jonge) met vervormde stem en zittend voor een scherm met dia’s van blote ouderen vertelt over zijn late ontmaagding als 85-jarige en zijn rijke seksuele leven.

4.4 – ‘Aandacht’

De Jonge zingt, begeleid door het Metropole Orkest en gitarist Daniël Lohues, het lied ‘Aandacht’.

4.5 – Kleuren

Sketch waarin een kunstcriticus (Freek de Jonge) a.d.h.v. een animatie de biografische aspecten toelicht van een kunstenaar.

4.6 – Pastors

Sketch waarin De Jonge telefonisch door Marco Pastors wordt gevraagd als campagneleider, en door Rob Oudkerk, Hilbrand Nawijn, Geert Wilders en Joost Eerdmans wordt gebeld.

4.7 – Rob Muntz

De Jonge schrijft een brief aan de makers van het televisieprogramma ‘God bestaat niet’, Rob Muntz en Paul Jan van de Wint, waarin hij het bestaan van God verdedigt. Bij het schrijven van de laatste woorden klopt Muntz op het raam.

4.8 – Prostaatpiercing

Sketch waarin De Jonge problemen heeft met zijn prostaatpiercing, de ‘Joling’, en door de piercingzetster (Karin Bloemen) na onderzoek wordt verteld dat zijn piercing roest.


Uitzending 5 – 25/11/2020

5.1 – Herman Finkers

Sketch waarin De Jonge een telefoongesprek voert met cabaretier Herman Finkers o.a. over de mus die is doodgeschoten in de hal waar Domino D-Day is gehouden en de risico’s van meespelen in de film ‘Submission II’ van Ayaan Hirsi Ali.

5.2 – Definitie Kunst

Nieuwslezer Jeroen Pauw meldt dat het begrip kunst opnieuw gedefinieerd gaat worden wegens gevoelens van onrust bij het grote publiek.
Interviews hierover met:
– diverse voorbijgangers;
– Patrick Dorenbos, kunstenaar;
– prof. Eestermans, linguïst (Freek de Jonge), over de definitie van het begrip definitie.

5.3 – Kick Wilstra

Animatie waarin De Jonge een oproep doet aan degene die de originele portrettekening heeft gestolen die striptekenaar Henk Sprenger van De Jonge heeft gemaakt.

5.4 – Jerusalem

Clip waarin De Jonge het lied ‘Jerusalem’ van David Olney zingt over een kwakzalver die een profeet tegenkomt.

5.5 – Dwergwerpen

Conference waarin De Jonge vertelt over de dwerg Manuel die in de goot belandde toen dwergwerpen verboden werd.

5.6 – Nooteboom

De Jonge vertelt op ironische wijze wat auteur Cees Nooteboom betekent heeft voor de stad Berlijn.

5.7 – Brief aan Rita Verdonk

De Jonge leest een brief aan minister Verdonk voor over de uitzichtloze situatie van de asielzoeker Leonel (17) uit Angola.

5.8 – Real Life Soap

De Jonge wordt wakker gemaakt na een nacht doorzakken met diverse Nederlandse artiesten.


Uitzending 6  – 2/12/2005

6.1 – Stadionverbod

Sketch waarin een voetbalsupporter (Freek de Jonge) bij een stadion vertelt over alle stadionverboden die hem opgelegd zijn door verschillende clubs.

6.2 – 5e Rekel

Gefingeerd in memoriam van musicus Jos Cordier, meest bekend als Rekel in Corry en de Rekels, waarin Jeroen Pauw als nieuwslezer over de dood van Jos Cordier spreekt. Met een gefingeerd interview met Pierre Kartner over Corry en de Rekels. Archiefmateriaal: Corry en de Rekels.

6.3 – Reïncarnatie

Conference waarin De Jonge vertelt over de 20e eeuw, reïncarnatie, de Eerste Wereldoorlog, de tegenvallende heldhaftigheid van koningin Wilhelmina, cabaretier Bram Vermeulen en ex-provo Robert Jasper Grootveld.

6.4 – Concentratie met Johan Cruijff

Interview met Johan Cruijff over concentratie, de relatie tussen kwaliteit, vertrouwen, discipline, uitvoering en concentratie, en over het verschil tussen iets mogen doen en iets moeten doen.

6.5 – Zondagschool

Animatiefilm met commentaar door Freek de Jonge over het flanelbord op zondagschool, een verhaal op de zondagschool over de bedreiging van een christenjongetje door moslims op Celebes die reageert door zijn rechterwang te tonen en zijn eigen ervaring met geweld kort daarna.

6.6 – Verstandelijk gehandicapte kunstenaars

Reportage over het bezoek van De Jonge aan het atelier van Stichting AGO, een werkplaats voor verstandelijk gehandicapte kunstenaars. Hij spreekt met de kunstenaars.

6.7 – Open brief aan Máxima

De Jonge leest buiten beeld een open brief voor aan Máxima omdat een aantal voorgenomen gesprekken met haar niet doorgingen. De Jonge spreekt over een paar ooms van hem die fout waren in de oorlog en waar nooit over gesproken werd, en het feit dat Nederland over tientallen jaren een koningin heeft met een fascistische opa.

Archiefmateriaal: diverse huwelijk prins Willem-Alexander en Máxima; diverse militaire junta en repressie in Argentinië.

6.8 – Twee Mollen

Videoclip (op de melodie van ‘Er zaten twee motten’ van Dorus) over twee mollen onder De Jonge’s gazon, met een animatie over Linda en John de Mol.


Uitzending 7 – 9/12/2005

7.1 – Abstracte conference

Conference waarin De Jonge een onsamenhangend en onbegrijpelijk verhaal vertelt.

7.2 – De Vierdaagse

Sketch waarin cabaretier Herman Finkers een open brief voorleest gericht aan een redactie van een krant n.a.v. de berichtgeving over de Vierdaagse van Nijmegen met het verzoek de wandelsport weer serieus te nemen en niet alleen maar leuk te laten zijn.

7.3 – Lenny Bruce

Animatie over stand-up comedy, satire, Lenny Bruce en humor van Al-Qaida.

7.4 – God

Sketch waarin De Jonge in een moderne kapel op zijn knieën bidt tot en telefoneert met God.

7.5 – Abram de Swaan

Interview met socioloog Abram de Swaan over ‘Concentratie In De Samenleving’, de roddelpers en het koningshuis.

7.6 Paris Paris

Videoclip bestaande uit animatie en zw/w archiefmateriaal

waarin De Jonge in het Frans en Nederlands zingt over Parijs.

7.7 – D-Day

Column over angst.

7.8 – Bermmonumentje

Sketch waarin De Jonge met een Pim Fortuyn-muts op een straatmonument opricht voor de overleden kat Smoortje.


Uitzending 8 – 16/12/2005

8.1 – Paul van Vliet

Sketch over een wandeltocht met cabaretier Paul van Vliet en zijn vrouw in Zwitserland. Paul verdwaalt en Freek gaat op zoek. Hij is urenlang onderweg en treft Paul, gezeten op een steen, met Nederlanders aan zijn voeten;

8.2 – Workum

Jeugdherinnering aan een treinreis na afloop van een logeerpartij in Friesland;

8.3 – Christennieuws

door Archibald Strohalm. Aansluitend dankt cabaretier Herman Finkers als religieuze weerman God voor de zonneschijn en milde bries;

8.4 – Femke Halsema

Interview met GroenLinks-fractievoorzitter Femke Halsema; over ‘Concentratie in de politiek’

8.5 – Overleven is de kunst

Rap door De Jonge en rapper Brainpower;

8.6 – Ben Bot

Sketch over de carrière van Ben Bot, oud-diplomaat en minister van Buitenlandse Zaken, en Nederlandse oud-strijders;

8.7 – Wally Tax

Herinnering aan Wally Tax, zanger van The Outsiders, die in april 2005 overleed;

8.8 – Wieler in de mist

Sketch waarin De Jonge als wielrenner een bergetappe in de Tour de France wint. Sportjournalist Wilfried de Jong interviewt hem op de streep.


Uitzending 9 – 23/12/2005

9.1 – Kerstverhaal

Parabel over de twee figuren Fabel en Sprookje die vlak voor Kerstmis nergens onderdak kunnen vinden;

9.2 – Vermoorde politici

Overweging bij portretten van vermoorde politici wereldwijd;

9.3 – Rollatorles

Sketch waarin De Jonge in een verzorgingshuis achter een rollator probeert te lopen. Als de rollator tussen de liftdeuren geplet wordt, krijgt hij alsnog een scootmobiel;

9.4 – Kleurrijk elftal

Herinnering aan de talentvolle voetballers van het Kleurrijk Elftal, dat op 7 juni 1989, vlak voor de landing op vliegveld Zanderij in Suriname, verongelukte;

9.5 – Niets

Verhaal over een kunstenaar en de creatie van zijn kunstwerk, waarbij hij steeds meer onderdelen weglaat en overgaat op videokunst;

9.6 – Connie Palmen

Interview met schrijfster Connie Palmen: ‘Concentratie in de filosofie’

9.7 – The Flying Enterprise

Herinnering aan de heldhaftige kapitein Carlsen van het gezonken schip de Flying Enterprise (1952);

9.8 – Marianne

Sketch over piratenzender Het Kerststalletje. Met Brigitte Kaandorp.


Uitzending 10 – 30/12/2005

10.1 – Cruijff en de ezel

Verhaal over het zoontje van de smid van Muiden en de ezel van de dochter van Johan Cruijff;

10.2 – Eind aan maken

Verhaal over een zelfmoordpoging van een zoon, waarbij plotseling de vader overlijdt;

10.3 – Freek in de Bijlmer

De Jonge vraagt aan Surinaamse jongeren hoe zij hem als blanke zien, wat hun dromen zijn en zogenaamde rolmodellen;

10.4 – Armenië

‘Wat ten slotte rest’: overweging over hoop en troost;

10.5 – Merkwaardig jaar

Korte oudejaarsconference, waarin De Jonge het “merkwaardige jaar” 2005 in nietszeggende kreten samenvat;

10.6 – Zoniënwoud

Verhaal over de natuur en de bemoeienis van de mens daarmee;

10.7 – Brief aan M. Van der Laan

Voorgelezen brief aan Medy van der Laan, staatssecretaris van Cultuur, over de publieke omroep;

10.8 – Oudejaars

Sketch waarin De Jonge telefonisch de onderwerpen uit zijn oudejaarsconference doorneemt met collega-cabaretier Youp van ‘t Hek;

10.9 – Acteurs

Kostuumdrama van De Jonge met acteur Ton Lutz, waarbij beiden in terzijdes tot de camera en de zaal spreken.

Na de theatermarathon van 2004, De Vergrijzing, wil Freek de Jonge het een jaar wat kalmer aan doen. Van eind september tot eind november 2005 is een tournee van twee maanden door Vlaanderen geboekt met het programma Cordon Sanitaire, waarin hij zich, in navolging van de theatertour met De Kneep (2003), laat bijstaan door vier muzikanten. Na Vlaanderen speelt hij de hele decembermaand in Amsterdam, waar hij solo optreedt met de voorstelling Freek doet de deur dicht (van het Nieuwe De la Mar), waarna dit theater wordt afgebroken. Tussendoor zijn er nog vier optredens met de Amerikaanse singer-songwriter David Olney.

Toch zal het werk alweer eerder aanvangen dan is gepland. In juli 2005 namelijk belt de VPRO-televisie met het verzoek om vanaf oktober tien keer 25 minuten programmaruimte in te vullen. Hij zegt toe, zij het niet onmiddellijk. Freek de Jonge, in een interview in de VPRO Gids: ‘Na een paar dagen nadenken – wil ik zo voortkabbelen of kies ik voor een nieuwe wending vol stress, opwinding en gedoe? – heb ik ja gezegd.’ En als hem in dat zelfde interview wordt gevraagd waarom, zegt hij: ‘Het antwoord zweeft tussen nieuwsgierigheid en ijdelheid.’

Hij legt zichzelf de eis op dat het dan wel weer iets bijzonders en verrassends moet zijn en dus ook een grote uitdaging voor hemzelf. Zo stelt hij zich de vraag of er een manier is te bedenken om niet alleen zijn vaste kijkers te bereiken, maar ook een jonger publiek: de zap-generatie. Hij besluit die 25 minuten wekelijks op te delen in acht blokjes van zo’n drie minuten, wat dan dus wel betekent dat er in korte tijd tachtig korte items bedacht, geschreven en opgenomen moeten worden.

De rest van de zomer besteedt hij aan het verder uitwerken van dit plan. Elke aflevering moet dus bestaan uit acht filmpjes van drie minuten. En die behandelen in elke aflevering de acht onderwerpen die hij voor dit project kiest: geloof, geschiedenis, gossip, helden, kunst, natuur, sport en steden. Maar die acht onderwerpen moeten, zo bedenkt hij, zich door de serie heen ook steeds in een andere vorm presenteren. Alle acht de onderwerpen dienen zich een keer aan als brief, als column, als conference, als dialoog, in interviewvorm, als kinderverhaal, als lied of gedicht, als monoloog, als nieuwsbericht en in een telefoongesprek. Met andere woorden: de acht onderwerpen krijgen tien verschillende vormen en de tien vormen gaan over acht verschillende onderwerpen, ook al moet hij daarvoor in de laatste afleveringen van de serie soms eenzelfde vorm twee keer presenteren en ook al lijkt het thema er soms met de haren bijgesleept. Op internet (en sinds 2006 ook op dvd) zullen niet alleen de tv-afleveringen terug te zien zijn, maar staan de filmpjes ook ingedeeld op thema en op vorm.

Zoon Jelle vraagt hij de productie te doen. Terwijl Freek materiaal bedenkt, benadert Jelle de Jonge uiteenlopende tv- en filmregisseurs, vormgevers en illustratoren. Freek draagt namen aan van mensen met wie hij bevriend is of met wie hij al eerder heeft gewerkt of met wie hij eindelijk wel eens een keer wil werken. Jelle komt met personen die dichter bij zijn eigen leefwereld staan. Hij heeft als productie-assistent bij het actualiteitenprogramma NOVA gewerkt en maakte voor televisie het programma TMF Fiesta. Ook was hij productmanager bij muziekmaatschappij EMI. Voor (Freek) Kortgehouden monteert hij de interviews en kiest hij de locaties. Ook bedient hij dikwijls zelf de camera. En hij geldt als Freeks klankbord, zoals hij dat in oktober 2006 ook zal zijn bij De Stemming.

Onder degenen die worden benaderd: filmer Eddy Terstall (met wie Freek de Jonge De Vergrijzing-film De Kerst van een clown maakte), tv-maker Tonko Dop, webanimator Han Hoogerbrugge en de Italiaanse videokunstenaars Marco Galmazzi en Rocco Pezzella, die graffiti, cartoons, animaties en live videopainting produceren onder de naam Two Things. En voor gastrollen vragen ze onder anderen de acteurs Joke Tjalsma (ook De Kerst van een clown) en Ton Lutz, de cabaretiers Karin Bloemen, Herman Finkers, Brigitte Kaandorp, Theo Maassen, Erik van Muiswinkel en Diederik van Vleuten, politica Femke Halsema, rapper Brainpower, de schrijvers Harry Mulisch en Connie Palmen, de tv-makers Jack van Gelder, Wilfried de Jong, Rob Muntz en Jeroen Pauw, de (oud-)voetballers Shota Arveladze, Johan Cruijff, Ruud Gullit en Sjaak Swart en de wetenschappers Geert Mak en Abram de Swaan. Hella’s rol is deze keer een andere, zij het niet minder belangrijke: het bewaken van de projectfinanciën.

Freek de Jonge schrijft de items en een aantal van de teksten en ideeën voert hij zelf uit door die eenvoudig te laten opnemen. Zo probeert hij in de tweede week van september vier dagen materiaal uit in het Koningstheater in Den Bosch en de Wegwijzer in Nieuw- en St. Joosland. Daar registreert hij de meeste conferences. En doordat hij interviews zelf afneemt en actuele telefoongesprekken tot het laatste moment bewaart, blijft het echte bedenken en maken van materiaal beperkt tot zo’n vijftig nummers. Met een aantal daarvan gaan de benaderde makers aan de slag: als speler, als regisseur, als vormgever. In een interview voor de VPRO Gids zegt hij daarover:

Natuurlijk houd ik wel de supervisie; er komt niets in waar ik het niet mee eens ben. Maar nieuw is dat ik me wil laten verrassen. Ik wil zien wat er gebeurt als ik andere mensen met mijn materiaal laat stoeien. Kijk, als ik me er te heftig mee zou gaan bemoeien, wordt het weer te veel mijn ding. Ik ben er nu minder bij betrokken, dat is spannend. Misschien betekent het een doorbraak en wordt het in de toekomst gemakkelijker voor mij om alleen nog maar ideeën en teksten te leveren en dat anderen het dan maken.

Bij de meeste filmpjes is hij natuurlijk wel zelf betrokken is: als acteur (bejaarde dwingt een scootmobiel af en prostaatpiercer een inwendig onderzoek), als cabaretier (in theaterzaal met fotogalerij van vermoorde politici of als briefschrijver aan Máxima), als figurant (van barkeeper tot terminale patiënt), als interviewer (zoals van verstandelijk gehandicapte kunstenaars en jeugd in de Bijlmer), als tegenspeler (van onder anderen Ton Lutz en Karin Bloemen) of als regiehulpje (bij Erik van Muiswinkel als voetbaltrainer en Theo Maassen als Freek de Jonge). Over de hectiek schrijft hij iets in het voorwoord op de dvd-uitgave van de serie:

Dan lag ik weer in bed in de Jan van Goyenkliniek met Erik en Diederik bezorgd aan mijn zij. Dan stond ik weer voor een groen geverfd wandje op de Stadhouderskade. Ik huppelde en speelde luchtgolf in een atelier in Rotterdam voor de Ben Bot-clip. Ik pakte Theo Maassen in, in Amsterdam-Noord op een industrieterrein, waar gijzelnemers hun slachtoffers verborgen houden. En intussen speelden we in Kortrijk, Roeselare, Hasselt ons Belgische programma ‘Cordon Sanitaire’.
De mooiste dag was ’s morgens om acht uur met Giel Beelen in bed in de John Lennon-suite in het Hilton naar aanleiding van diens 25ste sterfdag, aansluitend een interview met Femke Halsema in de bar van datzelfde hotel, daarna naar de Bijlmer voor een gesprek met Serry en kornuiten. Om kwart over acht een voorstelling in het Nieuwe De la Mar Theater en meteen daarna door naar de overkant, naar De Melkweg, om ‘Yer Blues’ te zingen op een avond ter ere van John Lennon.
Het was de tweede week van december; het eind was in zicht.

De serie loopt uiteen van humoristische odes aan Toon Hermans (Freek spelt de naam Meppelerbroek) en Brigitte Kaandorp (haar radiopiraatpraatje is een parel) tot vlijmscherpe brieven (behalve aan Máxima ook aan de politici Rita Verdonk en Medy van der Laan), van gezongen covers (zoals van Bob Dylan en David Olney) tot nieuw liedrepertoire (met het ­Metropole Orkest en Daniël Lohues), van serieuze gedichten (over het verongelukte Kleurrijk Elftal of de genocide in Armenië) tot in columns bespotte (Cees Nooteboom) of bejubelde (Robert-Jasper Grootveld) iconen, van onderhoudende interviews (zoals met de oud-voetballers Shota Arveladze en Johan Cruijff) tot dieper gravende (met Geert Mak en Abram de Swaan), van tijdloze scènes (zoals de sollicitatie van een voetbaltrainer en de inzet van vrijwilligers in het theater) tot zeer actuele (zoals zogenaamde telefoongesprekken met politici of collega-cabaretiers). En vormelijk van één-camerashots (zoals de vooraf opgenomen conferences over de dwalingen van Paul van Vliet op vakantie en de Franse werpdwerg Manuel Wackenheim op audiëntie) tot tijdrovende filmmontages (veelal onder regie van Jelle de Jonge) en kunstzinnige animaties (van verschillend werkende illustratoren met zeer verrassende resultaten).

Op de dag van de eerste uitzending, 28 oktober, zegt Freek in een interview met Henk van Gelder voor NRC-Handelsblad:

‘De Vergrijzing’ (…) was televisie zoals het niet meer wordt gemaakt en eigenlijk ook niet meer bekeken. Deze nieuwe vorm past veel meer bij de televisie van nu. Ik loop alleen één groot risico. Het publiek dat mij leuk vindt, zou kunnen denken: dit is niet voor ons. Terwijl het nieuwe publiek misschien denkt: dat kan nooit wat zijn, met die ouwe lul.

Op 2 juli 2005, in de maand dat de VPRO hem benadert voor deze serie, zendt de AVRO-tv een portret van Freek de Jonge uit in de serie Hoge Bomen. Daarin komen onder anderen aan het woord zijn tante Coosje en, over het vak, Just Enschedé en Eddy Habbema. Zijn tante stelt dat ook Freek predikant is geworden, zij het van een ander evangelie dan zijn vader. En Eddy Habbema zegt: ‘Het toneel is de verlossing voor hem; hij kan er toch een beetje God spelen.’

COULISSEN

Hoewel hij het dus na De Vergrijzing een half jaar kalmer aan wil doen, staat hij op 17 en 19 januari 2005 alweer te spelen in de Bossche Stadsschouwburg. Het plan lag er om in het Koningstheater een actie te houden voor de hulpfondsen voor Afrika. Als de André van Duin Revue moet worden afgelast, komt de grote zaal van de schouwburg vrij en wordt besloten Freek voor Afrika daar te spelen, zodat een veel groter publiek kan worden bereikt.
‘Rampen kun je niet in gradaties beschrijven. Terwijl ons collectief mededogen zich richt op Azië, werd Freek de Jonge geraakt door een meisje uit Congo, dat naar haar dorp terugkeerde en haar huis toonde: een lege plek.

Door de blessure van Ron Brandsteder kon de show van André van Duin in Den Bosch niet doorgaan. Voor De Jonge reden om twee keer op te treden met een speciaal programma waarvan de opbrengst naar de hulpfondsen voor Afrika gaat.
“Ik was net aan mijn winterslaap begonnen, maar onder het motto Ron is ziek en ik ben beter kan de avond alleen maar meevallen”, schertst de cabaretier…’ (Brabants Dagblad, 18 januari 2005)

Persbericht VPRO/Freek de Jonge:

Freek de Jonge is dit televisieseizoen terug bij de VPRO met een nieuw programma. Vanaf vrijdag 28 oktober is hij tien weken lang te zien in (Freek) Kortgehouden. Voor dit 25 minuten durende programma wordt hij achter de schermen bijgestaan door jonge programmamakers en vormgevers. Elke aflevering is opgebouwd uit een aantal korte items, steeds anders van opzet en onderwerp. De nadruk ligt wisselend op vorm of op inhoud. Door deze opzet zal (Freek) Kortgehouden vol zitten met conferences, columns en liedjes, maar ook animaties, sketches en telefoongesprekken.
‘Het maakt zappen overbodig, dat wordt voor u gedaan’, zegt De Jonge zelf over zijn nieuwe programma. ‘Ik ga graag de uitdaging aan om mezelf beperkingen op te leggen. Ook hoop ik de vertaalslag te kunnen maken van de traditionele conference naar de moderne clip-techniek.’

Vooruitblik Trouw:
https://www.trouw.nl/nieuws/totale-vernieuwing-hoopt-freek-de-jonge-te-vinden-in-zijn-tv-serie-freek-kortgehouden~b9a54469/?referer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F

SPEELDATA

Tien uitzendingen op vrijdagavond van 28 oktober t/m 30 december 2005. Vier inspeelvoorstellingen in het Koningstheater in Den Bosch (11 en 12 september 2005) en Theater De Wegwijzer in Nieuw- en Sint-Joosland (15 en 16 september 2005). Daar probeert hij zo’n veertig items uit en neemt hij al materiaal op.

IDEE EN TEKST

Freek de Jonge.

SAMENSTELLING EN PRODUCTIE

Jelle de Jonge.

SPEL

Freek de Jonge. Gastrollen zijn er voor Karin Bloemen (4), Brainpower (8), Herman Finkers (5, 7 en 8), Wilfried de Jong (8), Brigitte Kaandorp (9), Ton Lutz (10), Theo Maassen (2), Erik van Muiswinkel (1 t/m 3), Joke Tjalsma (9), Diederik van Vleuten (1 t/m 3). Andere meewerkenden zijn Shota Arveladze (2), Johan Cruijff (6), Jack van Gelder (1), Ruud Gullit (1), Femke Halsema (8), Geert Mak (3), Harry Mulisch (1), Rob Muntz (4), Conny Palmen (9), Jeroen Pauw (2, 5 en 6), Abram de Swaan (7), Sjaak Swart (1).

VORMGEVING

Groot aantal bijdragen van steeds weer andere vormgevers en regisseurs binnen film- en animatiebedrijven zoals:
Two Things: Leader.
Submarine: Het woord (1), Poserende schutter (2), PC-Tractoren (3), Kleuren (4), Kick Wilstra (5), Nooteboom (5), Zondagschool (6), Lenny Bruce (7), Workum (8), Ben Bot (8), Kleurrijk Elftal (9), Niets (9), Flying Enterprise (9) en Brief aan Medy van der Laan (10).
HazazaH: Jerusalem (5) en Overleven is de kunst (8).
A Million Dreams: Marianne (9).
Leuk hoor: Eind aan maken (10).
Daarnaast bijdragen van onder anderen
Eddy Terstall: Aanslag (1), Terminaal (2), Prostaat-piercing (4), Acteurs (10),
Tonko Dop: Brief aan Rita Verdonk (5), 5e Rekel (6) en Wally Tax (8)
Claire van der Poel e.a.: Paris Paris (7) en Armenië (10).

MUZIEK

Robert Jan Stips. Overige composities zijn van onder anderen Brainpower, Bob Dylan, Daniël Lohues, Tom Manders en David Olney; overige arrangementen van onder anderen Martin Fondse en Gerbrand Westveen.

PUBLICATIES

Tekst

Balkenende (aflevering 4), Bermmonument (aflevering 7), Fabel en sprookje (= Kerstverhaal aflevering 9), De schilder en de kleuren (aflevering 4), Standbeeld (aflevering 3) en Paul van Vliet (aflevering 8): alle De Toeschouwer (2006).
In De Toeschouwer noemt hij als bron van Standbeeld, Bermmonument en Paul van Vliet de gelegenheidsvoorstelling Freek doet de deur dicht (van het Nieuwe De la Mar Theater), waarvan deze conferences ook deel uitmaakten.
Balkenende is in De Toeschouwer opgenomen zonder bronvermelding.
Overleven is de kunst staat afgedrukt in Wees niet bang (2007).

Geluid

2DVD/1CD-uitgave (Freek) Kortgehouden:
CD met zes liedjes uit de serie: Aandacht (met Metropole Orkest en Daniël Lohues), Er zitten twee mollen, Jerusalem, Overleven is de kunst (met Brainpower), Paris Paris en De Wachttoren.

Beeld

2DVD/1CD-uitgave (Freek) Kortgehouden:
DVD-1: (Freek) Kortgehouden. De tachtig filmpjes, met als afspeelmogelijkheden: (1) de tien afleveringen, (2) op inhoud en (3) op vorm.
DVD-2: (Freek) Langgemaakt. Niet gemonteerde interviews en reportages. Het betreft de interviews met Shota Arveladze, Johan Cruijff, Femke Halsema, Geert Mak, Harry Mulisch, Connie Palmen en Abram de Swaan en de reportages Freek in de Bijlmer en Freek op de Kunstwerkplaats (Stichting AGO). Daarnaast extra’s, zoals promo’s en het repeteren of vormgeven van scènes. Maar ook een ongelukje tijdens de opname (blooper met onderzoekstafel in filmpje met Karin Bloemen) en een extra scène, getiteld: Freek Korthouden. Het is een filmpje van een zogenaamde voetbalbestuursvergadering (met onder anderen Van Gelder, Gullit, Van Muiswinkel en Swart) met als agendapunt hoe men de cabaretier kan royeren.

[Tekst: Frank Verhallen uit ‘Kijk! Dat is Freek’]

Uitzendingen

Uitzending 1 – 28/10/2005

1.1 Het Woord

Column over het woord, het bestaan, God, de mens, de waarheid en de leugen.

1.2 – Zuurstof

De Jonge over kinderboeken, waarna hij kleuters een zwaar verhaal voorleest over het laatste bos op de wereld. De volgende keer willen de kinderen een verhaal over massavernietingswapens.

1.3  Moest naar Amerika

Conference waarin De Jonge vertelt over winderigheid tijdens zijn vliegreis naar Amerika en de controle op de luchthaven waarbij hij per ongeluk zijn darmen leegt.

1.4 Aanslag

Sketch waarin een bargesprek tussen Erik van Muiswinkel en Diederik van Vleuten over de schuld van onschuldige slachtoffers bij een terroristische aanslag. De Jonge is de zwijgende barman.

1.5 Toon Hermans

Sketch waarin man (De Jonge) met de helpdesk belt over computerstoring en alles wat hij zegt moet spellen.

1.6 – Harry Mulisch

Interview van De Jonge met Harry Mulisch over Concenrtratie in de Kunst. Diens concentratie tijdens zijn werk, wat concentratie betekent en wat er moet wijken voor het uitvoeren van de kunst.

1.7 Ramses

De Jonge vertelt over een nooit gestuurde brief aan Ramses Shaffy en het ontstaan van het lied: ‘Wij zullen doorgaan’.

1.8 Trainer/Kleedkamer

Sketch waarin Ruud Gullit boos de kleedkamer ingaat en zijn voetbalploeg vermanend toespreekt. Het blijkt dat in de kleedkamer een sollicitatiecommissie (De Jonge, Van Muiswinkel en Jack van Gelder) zit, die hem toch niet zo geweldig vindt. De volgende kandidaat is Sjaak Swart.

Uitzending 2 – 4/11/2005

2.1 – Abe Lenstra

De Jonge vertelt in het Fries een anekdote over voetballer Abe Lenstra die de jonge De Jonge wilde zien voetballen. Archiefmateriaal (zw/w): diverse van voetballende Abe Lenstra.

2.2 Terminaal

Sketch waarin Erik van Muiswinkel en Diederik van Vleuten bij het sterfbed van De Jonge staan en bakkeleien over de begrippen verdriet en troost.

2.3 Peter R. De Vries

Sketch waarin De Jonge een telefoongesprek voert met verslaggever Peter R. de Vries die hem niet laat uitspreken en ruzie zoekt.

2.4 – Poserende schutter

De Jonge laat dubbelzinnige tekeningen zien en legt een parallel met de berichtgeving van CNN.

2.5   Arveladze

Interview van De Jonge met voetballer Shota Arveladze over concentratie in de sport.

2.6 Statistieken

Nieuwslezer Jeroen Pauw presenteert het aantal vluchtelingen per land alsof het een wedstrijd is. Afrika is winnaar.

2.7 – Natuur-rampoperator

Touroperator (De Jonge) prijst rampreizen aan, o.a. naar Israël, Bagdad en Zuidoost-Azië (rampgebied tsunami).

2.8 Plastisch chirurg

Sketch waarin De Jonge plastische chirurgie heeft ondergaan en langzaam het verband van zijn hoofd haalt. In een voice-over vertelt De Jonge over zijn redenen om de metamorfose te ondergaan. (Met Theo Maassen)

Uitzending 3 – 11/11/2005

3.1 – Stedelijk Museum

Sketch waarin De Jonge in een museum voor moderne kunst een telefoongesprek voert met minister Alexander Pechtold over diverse maatschappelijke kwesties en daarop wordt aangesproken door een museumsuppoost.

3.2 – Sierra Leone

Sketch waarin voetbalscout (Erik van Muiswinkel) vertelt over een eenbenig voetbaltalentje in Sierra Leone.

3.3 – Vrijwilligerswerk

Column over vrijwilligers in de theaterwereld. Diverse vrijwilligers komen in beeld.

3.4 –  Geert Mak

Interview van De Jonge met auteur Geert Mak over Concentratie in de geschiedenis, de overvloed aan impulsen in de tegenwoordige tijd en het fenomeen verstrooide professor.

3.5 – Helden

Clip (zw/w) waarin De Jonge een door hem gezongen maatschappelijk betrokken lied illustreert met tekstborden. Cover Bob Dylan.

3.6 –  PC Tractoren

Sketch waarin twee grote dure auto’s in de P.C. Hooftstraat in Amsterdam (stemmen: Erik van Muiswinkel en Diederik van Vleuten) met elkaar praten over diverse maatschappelijke kwesties.

3.7 – Standbeeld

Conference waarin De Jonge vertelt over het doodgaan van bekende Nederlanders en de standbeelden van André Hazes, Herman Brood en Pim Fortuyn.

3.8 – Respect

Sketch waarin De Jonge op straat wordt aangereden door een islamitisch jongetje op een skelter en hem vervolgens de les leest over de begrippen respect en liefde.

Uitzending 4 – 18/11/2005

4.1 – Balkenende

Conference waarin De Jonge vertelt over zijn schooltijd samen met Jan Peter Balkenende en Balkenende’s carrière.

4.2 – Vorm

De Jonge filosofeert op de golfbaan over zijn bewuste, onbewuste en ego, en over ‘in vorm zijn’ in de sport.

4.3 – Bejaardenseks

Sketch waarin een oude man (De Jonge) met vervormde stem en zittend voor een scherm met dia’s van blote ouderen vertelt over zijn late ontmaagding als 85-jarige en zijn rijke seksuele leven.

4.4 – ‘Aandacht’

De Jonge zingt, begeleid door het Metropole Orkest en gitarist Daniël Lohues, het lied ‘Aandacht’.

4.5 – Kleuren

Sketch waarin een kunstcriticus (Freek de Jonge) a.d.h.v. een animatie de biografische aspecten toelicht van een kunstenaar.

4.6 – Pastors

Sketch waarin De Jonge telefonisch door Marco Pastors wordt gevraagd als campagneleider, en door Rob Oudkerk, Hilbrand Nawijn, Geert Wilders en Joost Eerdmans wordt gebeld.

4.7 – Rob Muntz

De Jonge schrijft een brief aan de makers van het televisieprogramma ‘God bestaat niet’, Rob Muntz en Paul Jan van de Wint, waarin hij het bestaan van God verdedigt. Bij het schrijven van de laatste woorden klopt Muntz op het raam.

4.8 – Prostaatpiercing

Sketch waarin De Jonge problemen heeft met zijn prostaatpiercing, de ‘Joling’, en door de piercingzetster (Karin Bloemen) na onderzoek wordt verteld dat zijn piercing roest.

Uitzending 5 – 25/11/2020

5.1 – Herman Finkers

Sketch waarin De Jonge een telefoongesprek voert met cabaretier Herman Finkers o.a. over de mus die is

doodgeschoten in de hal waar Domino D-Day is gehouden en de risico’s van meespelen in de film ‘Submission II’ van Ayaan Hirsi Ali.

5.2 – Definitie Kunst

Nieuwslezer Jeroen Pauw meldt dat het begrip kunst opnieuw gedefinieerd gaat worden wegens gevoelens van onrust bij het grote publiek.

Interviews hierover met:

– diverse voorbijgangers;

– Patrick Dorenbos, kunstenaar;

– prof. Eestermans, linguïst (Freek de Jonge), over de definitie van het begrip definitie.

5.3 – Kick Wilstra

Animatie waarin De Jonge een oproep doet aan degene die de originele portrettekening heeft gestolen die striptekenaar Henk Sprenger van De Jonge heeft gemaakt.

5.4 – Jerusalem

Clip waarin De Jonge het lied ‘Jerusalem’ van David Olney zingt over een kwakzalver die een profeet tegenkomt.

5.5 – Dwergwerpen

Conference waarin De Jonge vertelt over de dwerg Manuel die in de goot belandde toen dwergwerpen verboden werd.

5.6 – Nooteboom

De Jonge vertelt op ironische wijze wat auteur Cees Nooteboom betekent heeft voor de stad Berlijn.

5.7 – Brief aan Rita Verdonk

De Jonge leest een brief aan minister Verdonk voor over de uitzichtloze situatie van de asielzoeker Leonel (17) uit Angola.

5.8 – Real Life Soap

De Jonge wordt wakker gemaakt na een nacht doorzakken met diverse Nederlandse artiesten.

Uitzending 6  – 2/12/2005

6.1 – Stadionverbod

Sketch waarin een voetbalsupporter (Freek de Jonge) bij een stadion vertelt over alle stadionverboden die hem opgelegd zijn door verschillende clubs.

6.2 – 5e Rekel

Gefingeerd in memoriam van musicus Jos Cordier, meest bekend als Rekel in Corry en de Rekels, waarin Jeroen Pauw als nieuwslezer over de dood van Jos Cordier spreekt. Met een gefingeerd interview met Pierre Kartner over Corry en de Rekels. Archiefmateriaal: Corry en de Rekels.

6.3 – Reïncarnatie

Conference waarin De Jonge vertelt over de 20e eeuw, reïncarnatie, de Eerste Wereldoorlog, de tegenvallende

heldhaftigheid van koningin Wilhelmina, cabaretier Bram Vermeulen en ex-provo Robert Jasper Grootveld.

6.4 – Concentratie met Johan Cruijff

Interview met Johan Cruijff over concentratie, de relatie tussen kwaliteit, vertrouwen, discipline, uitvoering en

concentratie, en over het verschil tussen iets mogen doen en iets moeten doen.

6.5 – Zondagschool

Animatiefilm met commentaar door Freek de Jonge over het flanelbord op zondagschool, een verhaal op de zondagschool over de bedreiging van een christenjongetje door moslims op Celebes die reageert door zijn rechterwang te tonen en zijn eigen ervaring met geweld kort daarna.

6.6 – Verstandelijk gehandicapte kunstenaars

Reportage over het bezoek van De Jonge aan het atelier van Stichting AGO, een werkplaats voor verstandelijk gehandicapte kunstenaars. Hij spreekt met de kunstenaars.

6.7 – Open brief aan Máxima

De Jonge leest buiten beeld een open brief voor aan Máxima omdat een aantal voorgenomen gesprekken met haar niet doorgingen. De Jonge spreekt over een paar ooms van hem die fout waren in de oorlog en waar nooit over gesproken werd, en het feit dat Nederland over tientallen jaren een koningin heeft met een fascistische opa.

Archiefmateriaal: diverse huwelijk prins Willem-Alexander en Máxima; diverse militaire junta en repressie in Argentinië.

6.8 – Twee Mollen

Videoclip (op de melodie van ‘Er zaten twee motten’ van Dorus) over twee mollen onder De Jonge’s gazon, met een animatie over Linda en John de Mol.

Uitzending 7 – 9/12/2005

7.1 – Abstracte conference

Conference waarin De Jonge een onsamenhangend en onbegrijpelijk verhaal vertelt.

7.2 – De Vierdaagse

Sketch waarin cabaretier Herman Finkers een open brief voorleest gericht aan een redactie van een krant n.a.v. de berichtgeving over de Vierdaagse van Nijmegen met het verzoek de wandelsport weer serieus te nemen en niet alleen maar leuk te laten zijn.

7.3 – Lenny Bruce

Animatie over stand-up comedy, satire, Lenny Bruce en humor van Al-Qaida.

7.4 – God

Sketch waarin De Jonge in een moderne kapel op zijn knieën bidt tot en telefoneert met God.

7.5 – Abram de Swaan

Interview met socioloog Abram de Swaan over ‘Concentratie In De Samenleving’, de roddelpers en het koningshuis.

7.6 Paris Paris

Videoclip bestaande uit animatie en zw/w archiefmateriaal

waarin De Jonge in het Frans en Nederlands zingt over Parijs.

7.7 – D-Day

Column over angst.

7.8 – Bermmonumentje

Sketch waarin De Jonge met een Pim Fortuyn-muts op een

straatmonument opricht voor de overleden kat Smoortje.

Uitzending 8 – 16/12/2005

8.1 – Paul van Vliet

Sketch over een wandeltocht met cabaretier Paul van Vliet en zijn vrouw in Zwitserland. Paul verdwaalt en Freek gaat op zoek. Hij is urenlang onderweg en treft Paul, gezeten op een steen, met Nederlanders aan zijn voeten;

8.2 – Workum

Jeugdherinnering aan een treinreis na afloop van een logeerpartij in Friesland;

8.3 – Christennieuws

door Archibald Strohalm. Aansluitend dankt cabaretier Herman Finkers als religieuze weerman God voor de zonneschijn en milde bries;

8.4 – Femke Halsema

Interview met GroenLinks-fractievoorzitter Femke Halsema; over ‘Concentratie in de politiek’

8.5 – Overleven is de kunst

Rap door De Jonge en rapper Brainpower;

8.6 – Ben Bot

Sketch over de carrière van Ben Bot, oud-diplomaat en minister van Buitenlandse Zaken, en Nederlandse oud-strijders;

8.7 – Wally Tax

Herinnering aan Wally Tax, zanger van The Outsiders, die in april 2005 overleed;

8.8 – Wieler in de mist

Sketch waarin De Jonge als wielrenner een bergetappe in de Tour de France wint. Sportjournalist Wilfried de Jong interviewt hem op de streep.

Uitzending 9 – 23/12/2005

9.1 – Kerstverhaal

Parabel over de twee figuren Fabel en Sprookje die vlak voor Kerstmis negens onderdak kunnen vinden;

9.2 – Vermoorde politici

Overweging bij portretten van vermoorde politici wereldwijd;

9.3 – Rollatorles

Sketch waarin De Jonge in een verzorgingshuis achter een rollator probeert te lopen. Als de rollator tussen de liftdeuren geplet wordt, krijgt hij alsnog een scootmobiel;

9.4 – Kleurrijk elftal

Herinnering aan de talentvolle voetballers van het Kleurrijk Elftal, dat op 7 juni 1989, vlak voor de landing op vliegveld Zanderij in Suriname, verongelukte;

9.5 – Niets

Verhaal over een kunstenaar en de creatie van zijn kunstwerk, waarbij hij steeds meer onderdelen weglaat en overgaat op videokunst;

9.6 – Connie Palmen

Interview met schrijfster Connie Palmen: ‘Concentratie in de filosofie’

9.7 – The Flying Enterprise

Herinnering aan de heldhaftige kapitein Carlsen van het gezonken schip de Flying Enterprise (1952);

9.8 – Marianne

Sketch over piratenzender Het Kerststalletje.

Uitzending 10 – 30/12/2005

10.1 – Cruijff en de ezel

Verhaal over het zoontje van de smid van Muiden en de ezel van de dochter van Johan Cruijff;

10.2 – Eind aan maken

Verhaal over een zelfmoordpoging van een zoon, waarbij plotseling de vader overlijdt;

10.3 – Freek in de Bijlmer

De Jonge vraagt aan Surinaamse jongeren hoe zij hem als blanke zien, wat hun dromen zijn en zogenaamde rolmodellen;

10.4 – Armenië

‘Wat ten slotte rest’: overweging over hoop en troost;

10.5 – Merkwaardig jaar

Korte oudejaarsconference, waarin De Jonge het “merkwaardige jaar” 2005 in nietszeggende kreten samenvat;

10.6 – Zoniënwoud

Verhaal over de natuur en de bemoeienis van de mens daarmee;

10.7 – Brief aan M. Van der Laan

Voorgelezen brief aan Medy van der Laan, staatssecretaris van Cultuur, over de publieke omroep;

10.8 – Oudejaars

Sketch waarin De Jonge telefonisch de onderwerpen uit zijn oudejaarsconference doorneemt met collega-cabaretier Youp van ‘t Hek;

10.9 – Acteurs

Kostuumdrama van De Jonge met acteur Ton Lutz, waarbij beiden in terzijdes tot de camera en de zaal spreken.