Freek de Jonge schrijft over zijn Zeeuwse jaren, maar vertelt over Martin Bosma, Caroline van der Plas en Dick Schoof – PZC

De kersverse premier Dick Schoof is gewaarschuwd. Hij zal – als zijn kabinet tenminste de rit uitzit – de komende tijd mikpunt zijn van veel cabaretiers. Freek de Jonge deed zaterdagavond in Goes alvast zijn duit in het zakje. ,,Zijn hele leven heeft hij gejaagd op mensen die niet deugen en nu gaat hij samen met diezelfde mensen in een kabinet zitten.”

Ab van der Sluis 23-06-24

De Zeeuwse Jaren heet deel 3 van zijn memoires. En dus deed Freek zaterdag een dagje Zeeland. ‘s Middags signeerde hij in Kapelle en het was nog eventjes spannend of hij wel het podium zou beklimmen zeven kilometer verderop in ‘t Beest. ,,Want ik had in Kapelle zoveel boeken verkocht dat ik dacht: ik ga naar huis.”

Gelukkig bleef het bij een gedachte voor de uitverkochte zaal. Waar hij in grote theaters nog wel eens verschijnt in de meest vreemde uitdossingen, had hij in Goes niet meer nodig dan een stoel (waar hij overigens geen seconde op zat), een microfoon (die hij na een half uur al neerlegde) en zijn iPad, waarop hij fragmenten voorlas uit De Zeeuwse Jaren en muziek afspeelde uit de jaren zestig.

Aandrang

De Jonge speelde voor een thuispubliek, want hij vertelde over de Goese Kamperfoeliestraat, ziekenhuis Bergzicht, Rilland-Bath, Vrouwenpolder, het Badpaviljoen in Domburg en de Vlaamse loodsensociëteit op de Boulevard de Ruyter. Om ook nog eventjes te vertellen hoe hij met 155 km/u over de Oosterscheldekering reed op zoek naar een toilet, want sinds zijn prostaatprobleem heeft hij aandrang. Tussendoor schakelde De Jonge ook nog eventjes naar 20 juli 1969 toen hij terugreed van een optreden in Zeeland terwijl live op televisie de maanlanding werd uitgezonden en hij bij een boer aanklopte op Noord-Beveland met de vraag of hij en Bram Vermeulen (de andere helft van het illustere duo Neerlands Hoop in Bange Dagen) naar de televisie konden kijken.

Of die keer dat hij laveloos met een Vlaamse loods een boot vol nucleair afval richting Antwerpen moest loodsen. Op het moment dat je je afvraagt waar het verhaal naartoe gaat, volgt weer een sneer richting Dick Schoof. ,,Ik voelde me op dat schip iemand zonder theoretische kennis en enige praktijkervaring. Zo moet Dick Schoof zich nu ook voelen.” Of alles wat hij zaterdagavond vertelde nu fictie of echt gebeurd was, bleef in het luchtledige hangen. ,,Ik heb het hier en daar een beetje leuker gemaakt…”

Om daarna weer terug te keren naar 1953 toen zijn vader, die dominee was, de zielenherder in Rilland-Bath moest vervangen omdat hij overwerkt was. Het was een onvergetelijke tijd. Het klooster van Rilland meed hij zoveel mogelijk, want als je daar ook maar een beetje in de buurt kwam, werd je in je kraag gegrepen en was je de rest van je leven monnik. De watersnoodramp had sowieso een diepe indruk gemaakt op de toen negen jaar oude Freek. ,,Als we naar Kruiningen fietsten, waar ze de kerk aan het leeghalen waren, dan rook je die hele, zware, diepe putlucht.”

Wie dacht dat hij alleen kwam vertellen over zijn Zeeuwse jeugd, kwam bedrogen uit, maar niemand zal daar een traan om hebben gelaten. Anderhalf uur lang stapte De Jonge van zijn jonge jaren in de jaren zestig moeiteloos over naar de actualiteit van vandaag. Over Kamervoorzitter Martin Bosma (PVV) bijvoorbeeld die op 4 mei een krans legde bij de dodenherdenking op de Dam. ,,Ja, hij is een racist en gekozen en dus mogen racisten een krans leggen want zijn functie is neutraal.” Bij de BBB was trouwens nog even onduidelijk wat precies een kranslegging was. Fractievoorzitter Caroline van der Plas dacht namelijk dat het om een kledingstuk ging, versierd met een krans.

Freek de Jonge leest soms voor uit eigen werk, maar maakt er eigenlijk een one man show van. © Johan van der Heijden