Freek de Jonge is het nog niet verleerd – Leeuwarder Courant 4-2-19 (recensie)

 

Leeuwarder Courant 4-2-19

Freek de Jonge is het nog niet verleerd

WIM VERVOORT

Een opmerkelijk lang slotapplaus klonk zaterdagavond in De Harmonie voor Freek de Jonge (en zijn vrouw Hella) aan het eind van de ruim 100 minuten durende De suppoost. Het is de eerste solovoorstelling van hem sinds Als je me nu nog niet kent uit 2014. Misschien zal het later ook zijn laatste blijken te zijn, want De Jonge heeft zich de afgelopen tijd enkele keren laten ontvallen dat optreden hem op zijn 74ste fysiek en mentaal zwaarder begint te vallen.

De bijval klonk als een hart onder de riem. En het was verdiend, want van slijtage was niets te merken. De suppoost is een voortzetting van de expositie afgelopen najaar in het Groninger Museum, over het leven en werk van Freek en Hella. Zes weken lang waren ze zes dagen per week in het museum. Er kwamen zo’n 40.000 bezoekers op af. En natuurlijk leverden de ontmoetingen met hen stof voor een aantal anekdotes op.

De opening is typisch De Jonge. Als hij tussen de gordijnen opkomt en verbaasd de volle zaal inkijkt, merkt hij op dat Jacob zo gekeken moet hebben toen hij Lea in zijn bed aantrof. Het is de start van een korte test bijbelvastheid bij het publiek. Her en der blijkt dat nog aanwezig, maar over twintig jaar weet niemand meer waar De Jonge het over heeft, stelt hij vast.

In De suppoost springt De Jonge van de hak op de tak zonder de grote lijn – het gevoel van vervreemding dat hij bij deze tijd voelt – uit het oog te verliezen. Het leidt onder meer tot een tirade tegen de inwoners van Zeeland en een mooi verhaal over zijn eerste vakantie op Terschelling, waarbij een aangespoelde container met maandverband de voorloper van Oerol moet zijn geweest.

De zaal komt niet meer bij van het lachen als de komiek in pseudo-Saksisch ouderwets losgaat over de Zwarte Cross en het verschijnsel ‘crosskicken’. Tussendoor laat hij met zelfspot zien dat hij het vak van performancekunstenaar nog niet in zijn vingers heeft.

Kortom, er valt nog genoeg te beleven bij De Jonge.